Tjibbe Jan Werksma
“In deze lastige periode met veel corona gerelateerde problematiek is het naar mijn idee goed om als directeur tijd in te plannen om ook ‘gewoon’ op klassenbezoek te gaan.
Na afloop van de bezochte les reflecteer ik samen met de leerkracht op het didactisch handelen vanuit een inhoudelijke dialoog i.p.v. met een afvinklijst. Ik gebruik hiervoor de zogenaamde ‘4-sleutels’. Het geeft voldoening om de leerkracht centraal te stellen en te laten verwoorden welke keuzes er zijn gemaakt en wat het effect van deze keuzes is geweest op het leren. Vervolgens beschrijft de leerkracht o.a. zijn/ haar eigen actiepunten, waardoor ontwikkeling van het didactisch handelen centraal komt te staan. Bij een volgend lesbezoek komen de actiepunten weer aan de orde en de leerkracht kan zodoende laten zien waarin hij/ zij gegroeid is.
Al met al een mooi proces dat ik graag eens met mijn netwerk wilde delen. Mocht je meer willen weten, voel je dan vrij dan om een keer contact met me op te nemen. Mocht je meer willen weten, voel je dan vrij dan om een keer contact met me op te nemen.”
Tjibbe Jan Werksma
Directeur obs Ter Borch Eelderwolde bij Stichting Baasis
obs-terborch.nl
Aantekeningen maken tijdens een lesobservatie. Wat is handig?
Ook deze ochtend heb ik weer mijn iPad gebruikt voor het maken van aantekeningen. iPad met toetsenbordje op de knieën. Dat werkt (voor mij) super. Ik doe verslag van de les en noteer bij de lesfasen even de tijden. Door foto’s te maken (bijvoorbeeld van het lesdoel op het Digibord) en meteen in te voegen, hoef ik ook weinig te typen. Tijdens het reflectieve nagesprek laat ik soms wat foto’s zien. Leerkrachten kunnen dit echt waarderen. Alle observaties heb ik in mapjes opgeslagen. Handig wanneer je eens iets terug wilt halen.
Amanda van der Tuuk
De vier sleutels op de Vrije school Zwolle
“De aanpak van de vier sleutels voor een effectieve les biedt ruime kaders, waarbinnen alle ruimte is voor de eigenheid en de professionaliteit van de leerkracht die hier van uit de effectiviteit van zijn lessen kan vergroten.
Theo Wildeboer heeft ons hierbij op een prettige en effectieve manier begeleid middels een inspirerende startbijeenkomst en daarna coaching van IB en schoolleiding, waardoor deze didactische aanpak daadwerkelijk geïmplementeerd en geborgd wordt.”
Amanda van der Tuuk
Teamcoördinator Vrije School Zwolle | Locatie: Ridder Jorisschool
Christian van den Brekel
“Wat mij vooral aanspreekt bij het werken met de vier sleutels is de focus die je legt op datgene wat effectief werkt in de praktijk. Er valt voor leerkrachten op pedagogisch en didactisch vlak zoveel winst uit de lessen te halen! Daarnaast zorgt het kijken naar concreet waarneembaar gedrag voor bruikbare en eerlijke feedback waarmee je direct aan de slag kunt gaan.
Als directeur hecht ik veel waarde aan het voeren van een ‘goed gesprek’. Hierbij staat vooral de ontwikkeling van mijn teamleden centraal. Dus niet het beoordelen staat centraal, maar juist het aanboren van (diepgaande) reflectie bij de ander vormt het uitgangspunt van het (na)gesprek.
Het uiteindelijke doel is immers dat de leerkracht zich eigenaar voelt over zijn eigen leerproces. Hierin nemen zij zelf de regie. Met andere woorden: Wees vooral nieuwsgierig naar de ander. Stel je ‘onderzoekend’ op. Daarmee haal je het maximale uit de vier sleutels!”
Lerend team traint zelfsturing bij leerlingen
In dit artikel in Tijdschrift voor Intern Begeleiders (januari 2020) beschrijft Christiaan van den Berkel het opzetten van een PLG. Deze PLG kwam tot stand in het kader van de Leergang Leidinggeven aan instructiespecialisten.
Christian van den Brekel
Directeur basisscholen De Schakel en St. Paulus
www.bsdeschakel.nl en www.paulus-bs.nl
Charlotte Medendorp
“De training Reflectiebox Instructiegedrag zet mij als directeur heel stevig in de rol van onderwijskundig leider. Het helpt me om beter te kijken naar instructiegedrag van de leerkracht en hier met elkaar de dialoog over aan te gaan. We kijken niet naar wat ‘goed’ of ‘fout’ is. We gaan het gesprek aan over wat effectief en minder effectief is.
Het formuleren van een concreet geformuleerd lesdoel (bijvoorbeeld: In deze les leer je hoe je een verhaal uit een som kan halen en uitrekenen) is essentieel voor de verdere vormgeving en uitwerking van de les. Deze werkwijze wil ik graag breed in mijn team, samen met mijn bouwcoördinatoren en intern begeleider, opzetten door de hele school.“
Charlotte Medendorp
Directeur Basisschool De Drie Vijvers
www.dedrievijvers.nl
Mirjam Berkhout
“Bij mij op school heeft de Reflectiebox Instructiegedrag een vernieuwde focus op het geven van effectieve instructie opgeleverd. De teamworkshop over de 4 sleutels voor een effectieve les was zeer enthousiasmerend en werd deskundig gegeven.
Voor mij als schoolleider geeft de Reflectiebox een mooi kader voor het werken aan continue verbetering van het didactisch handelen. Doordat je niet werkt met een checklist maar leerkrachten aan het stuur van hun eigen ontwikkeling zet, wordt ontwikkeling iets van de leerkracht zelf en het gehele team.”
Mirjam Berkhout
Directeur OBS De Zilvermeeuw
Mariëlle Vercammen
Als school waren we zoekende hoe vorm te geven aan het begeleiden van de ontwikkeling van onze leerkrachten. Door het gebruik van beoordelingslijsten bij de klassenbezoeken merkten we dat we niet echt in gesprek konden gaan met de leerkracht over de inhoud van de les.
Door de kapstokken (de 4 sleutels): Doel van de instructie, kortste weg naar Rome, Actieve betrokkenheid en Afstemming hebben we nu een gezamenlijk taal. Hiermee gaan we in dialoog met de leerkrachten over de instructie.
Ogenschijnlijk lijkt een les prima te voldoen aan de stappen van het Directe Instructiemodel. Maar door in te zoemen met de 4 sleutels is er winst te halen in de effectiviteit van de les. Ook wordt de samenhang van de sleutels al snel zichtbaar. In de dialoog met de leerkracht ga je echt de diepte in over de inhoud van de les. ‘Onze hersens kraken’.
Mariëlle Vercammen
Directeur obs Villa Vlinderhof Waalwijk
www.villavlinderhof.nl
Meer ervaringen van: bestuurders, directie, IB’ers, leerkrachten.
We helpen je graag